—༧ཀུན་གཟིགས་བཅུ་པ་ཆེན་པོ་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
དེ་ཡང་ད་ནས་ཡར་དེད་པའི་བགྲང་བྱ་སོ་བཞིའི་སྔོན་གྱི་དགུན་གཞུང་རིང་མོའི་གྲང་ལྷགས་ཀྱི་ངར་ཁ་རབ་ཏུ་རྒོད་ཅིང་། གནམ་ལོ་གསར་བ་ཞིག་བསུ་ལ་ཉེ་བའི་སྟ་གོན་གྱི་བགྱི་བ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་བྲེལ་བའི་དུས་སུ་བོད་མི་སྤྱི་བོ་གནམ་བསྟན་ཚང་མའི་སྙན་ལམ་དུ་གཏམ་ངན་སེམས་ཀྱིས་བཟོད་ཐབས་བྲལ་བ་ཞིག་བྱུང་བ་ནི་འགྲོ་བའི་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ། བོད་གངས་ཅན་ཡོངས་ཀྱི་རྩ་བའི་བླ་མ་དང་གཙུག་གི་ནོར་བུ། རྟག་པར་ཆོལ་ཁ་གསུམ་པོའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་གི་སྐྱིད་སྡུག་དང་མདུན་ལམ་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་ཐུགས་ཁུར་ཟབ་བཞེས་གནང་བའི་ཀུན་གཟིགས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་མཆོག་གི་སྐུའི་དགོངས་པ་གློ་བུར་ཆོས་དབྱིངས་སུ་འཐིམ་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་ཡིན། ཁོ་བོར་མཚོན་ན་ལོ་རེ་རེའི་དེ་རིང་གི་ཉིན་འདིར་སླེབས་དུས་གཅིག་ཏུ་རང་ཉིད་སྐུ་གང་ལ་དངོས་སུ་མཇལ་མྱོང་མེད་པའི་བསོད་དམན་གྱི་ལས་འཕྲོར་ཡིད་སེམས་ཧ་ཅང་གདུངས་ཤིང་། གཉིས་སུ་ན་རིན་པོ་ཆེ་གང་ཉིད་གློ་བུར་སྐུ་གཤེགས་པའི་བགྲང་བྱ་དེར་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་མགོ་ཐོག་ལ་འདི་འདྲའི་སྡུག་བསྔལ་རི་རབ་ཀྱིས་ཐེག་དཀའ་ཞིང་གནམ་སྔོན་པོས་ཁུར་མི་ནུས་པ་དེ་བྱུང་དུས་དད་ལྡན་བོད་མི་དེ་དག་གིས་མིག་ཆུ་ག་ཚོད་ཅིག་བཏོན་ཞིང་ངུ་འབོད་ག་འདྲ་ཞིག་བྱས་པའི་ངང་ཚུལ་ལ་བློས་བསླངས་རེ་བྱེད་ཞོར་ཏབ་ཅིག་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་སྐྱོ་བས་ཀྱང་རབ་ཏུ་བཟི་ནས་མིག་ཆུའི་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་དབང་མེད་ཐོར་འགྲོ། དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་འདི་སླེབས་ཐེངས་རེ་ལ་ངས་རང་གི་ཕ་ཡུལ་གྱི་བགྲེས་སོང་མང་བོར་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་ཉིད་གློ་བུར་སྐུ་གཤེགས་དུས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་གོ་དུས་ཁོ་ཚོས་ག་འདྲ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ནས་ཁ་བརྡའམ་བཅར་འདྲི་གང་མང་རེ་བྱས་ནས་ལོ་ལོན་དེ་དག་གི་སྐབས་དེའི་གདུང་སེམས་དྲག་པོ་དང་ད་ལྟའང་ཉིན་མཚན་མེད་པར་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་སྐུ་པར་ལ་ལྟ་བཞིན་ཡིད་སེམས་གདུང་བས་མནར་བཞིན་པའི་ཚུལ་འདི་མཐོང་དུས་ད་གཟོད་སྟོད་ཀྱི་མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་ནས་སྨད་ཀྱི་མདོ་ཁམས་སྒང་དྲུག་བར་གྱི་བོད་མི་ཚང་མ་རིགས་ཞེན་གྱི་དད་མདུད་གཅིག་ལ་མདུད་ཅིང་། སྐྱིད་སྡུག་གི་གཡང་ཁྱིམ་གཅིག་ཏུ་ཁེལ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ལ་དངོས་ཡོད་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཔང་རྟགས་གསལ་བོ་ཞིག་རྙེད་སོང་། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གློ་བུར་སྐུ་གཤེགས་པའི་སྐོར་གྱི་ངག་རྒྱུན་དང་རྩོམ་ཡིག སྐབས་དེའི་གསར་འགྱུར་སོགས་བོད་རྒྱ་དབྱིན་གསུམ་གྱི་ལམ་ནས་བྲིས་པའི་ཡིག་འཇོག་གི་བགྱི་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཡང་ལྟ་དུས་ངས་ནམ་ཡང་བརྗེད་དཀའ་ཞིང་ཡིད་ཀྱི་དྲན་ངོགས་སུ་ཝ་ལེར་འཆར་ཡོང་བ་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༩༨༩ལོའི་ཟླ་༡པའི་ཚེས་༢༧གྱི་དགོང་མོར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བོད་ལྭ་ནག་པོ་དང་བོད་ལྭའི་སྟོད་དུ་སྐུའི་ཞབས་དྲུང་པ་ཞིག་གིས་ཀོའི་ནུབ་ལྭ་འོད་ཀྱིག་མ་ཞིག་མནབས་ཤིང་། ཞབས་སུ་འཇུར་རྟ་ནག་པོ་གཟི་ཉམས་ཅན་ཞིག་ཀླུབ་བཞིན་མཚན་བརྒྱབ་ནས་བོད་རིགས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་མཇལ་ཁ་གནང་བཞིན་པའི་ཆེས་མཐའ་མའི་སྐུ་པར་དེ་རེད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དྲན་ཤིང་ངམ་དན་རྟགས་སུ་བཞུགས་པའི་སྐུ་པར་འདི་ནི་ཁོང་གི་སྐུ་པར་ཀུན་ལས་ཆེས་རྩ་ཆེ་ཞིང་མཚོན་སྟོབས་ལྡན་པ། སུས་ཀྱང་བརྗེད་དཀའ་བ་ཉག་གཅིག་ཏུ་འཁུམས་པའི་སྣང་བརྙན་བྱིན་རླབས་ཅན་དེ་ཡིན་པས། སླད་མར་སྐུ་པར་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་ནི་དད་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ནས་རྗེས་དྲན་གྱི་གསལ་འདེབས་དང་རིགས་ཞེན་གྱི་ཅོང་བརྡ་རུ་འགྲོ་བའི་སྨོན་འདུན་ཡང་ཡང་ཞུ། ད་དུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གློ་བུར་སྐུ་གཤེགས་པའི་སྐོར་ལ་བདག་གིས་དོ་སྣང་གཞན་ཞིག་བྱུང་བ་ནི་ཁོང་སྐུ་གཤེགས་པའི་ཟླ་དེའི་ཚེས༢༣ཡས་མས་སུ་མདོ་སྟོད་མདོ་སྨད་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་བླ་སྤྲུལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མང་བོ་རིན་པོ་ཆེས་གསར་བཞེངས་མཛད་པའི་མཆོད་ཁང་ཤར་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་ཆེན་མོའི་མཛད་སྒོར་གདན་ཞུས་སྒོས་ཕེབས་ཤིང་། ཕ་ཡུལ་མདོ་སྨད་ནས་ཡིན་པའི་བླ་སྤྲུལ་དཀྱུས་མ་ཞིག་གིས་རང་གི་མཚན་དང་རྨི་ལམ་སོགས་ལ་བརྟག་ནས་རིན་པོ་ཆེ་གང་ཉིད་མཛད་སྒོའི་སྟེང་ངམ་ཕྱི་ཐོག་གང་རུང་ལ་གློ་བུར་སྐུ་གཤེགས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་སྐོར་མངོན་མཁྱེན་བྱུང་སྟེ་མར་རླངས་འཁོར་མང་བོ་ཞིག་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ནས་མཆོད་ཁང་ཤར་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་ཆེན་མོའི་མཛད་སྒོར་ཕེབས་པའི་ངག་རྒྱུན་དེ་དང་གུང་ཐང་རིན་པོ་ཆེ༧རྗེ་འཇིགས་མེད་བསྟན་པའི་དབང་ཕྱུག་ཚང་གི་ཉིན་ཐོ་བཅས་ཡིད་སེམས་ཀུན་ནས་གདུང་བར་བྱེད་པའི་གནས་ཚུལ་མང་བོ་ཞིག་ལ་འུ་ཚོས་རྣ་བ་བླག་སྟེ་ཡིད་སེམས་ལེགས་པར་གཏད་ན། གཞི་ནས་བོད་ཅེས་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ཆེན་པོ་འདིའི་དྲིན་ཆེན་མ་ལོ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་དགོངས་པའི་མཐིལ་རྟོགས་ཤིང་ཞལ་ཆེམས་དོན་ལ་འབེབ་པར་གཞན་དྲིང་མི་འཇོག་པའི་བསླབ་བྱ་དང་གཞེན་སྐུལ་ཆེན་མོ་ཐེབས་ཡོང་། དེ་བཞིན་མཚམས་འདིར་ཁྱེད་ཅག་གི་སྙན་ལམ་དུ་ཞུ་བསམ་པའི་ཞུ་འཕྲིན་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་སྤྱི་ལོ་༡༩༨༩ལོའི་ཟླ་༡པོའི་ཚེས་༢༤ཉིན་མཛད་སྒོར་ཕེབས་པའི་ཆོས་ལུགས་མི་སྣ་གལ་ཆེན་ཁག་ལ་ཟུར་དུ་གསུངས་པ་དེ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཆེས་མཐའ་མའི་བཀའ་སློབ་རེད། བཀའ་སློབ་ཀྱི་ནང་དོན་ནི་“ཁྱད་པར་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་སྐོར་ལ་མནོ་བསམ་གཏོང་ཕྱོགས་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་སྤྲུལ་སྐུ་བྱུང་ནས་མི་ལོ་བདུན་བརྒྱ་ལྷག་ཅིག་གི་རིང་ཕན་གནོད་ཅི་བྱུང་ལ་ཕྱོགས་བསྡོམས་དང་འབྲེལ། མུ་མཐུད་དུ་བོད་ལ་སྤྲུལ་སྐུ་དགོས་པ་དང་། སྤྲུལ་སྐུ་ལ་སྤུས་ཀ་དགོས་པ། ཡོན་ཏན་དགོས་པ། མི་རིགས་ཀྱི་ལར་ཞེན་དགོས་པ། མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་ལས་དོན་བསྒྲུབ་དགོས་པར་མ་ཟད། དགོན་པ་ལ་དགོན་པའི་བཟོ་ལྟ་དགོས་ཤིང་གྲྭ་བ་རྣམས་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་། རང་ཁ་རང་གསོའི་ལམ་ཁ་ལ་ཕྱོགས་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁུར་བོ་ཡང་དུ་གཏོང་དགོས་པ་བཅས་ཀུན་གཟིགས་མཆོག་གི་ཆེས་རླབས་ཆེ་བའི་སྐུ་ཚེའི་མཐའ་མཇུག་གི་གསུང་བཤད་དམ། ཡང་ན། ད་ནི་ང་རང་མི་སྡོད་པར་འགྲོ་རན་པས་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་རང་མགོ་ཐོན་པ་བྱེད་དགོས་པ་ལས། ལས་དོན་ངས་མ་བསྒྲུབས་ཀྱང་རྗེས་ནས་པཎ་ཆེན་བླ་མས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་རེད་སྙམ་པའི་གཞན་རྟེན་གྱི་བསམ་བློ་འདོར་བའི་དུས་ལ་བབ་ཡོད་པས་ཚང་མས་ཧུར་ཐག་བྱེད་རོགས་ཞེས་གཞེན་བསྐུལ་ནན་གསུང་གནང་བ་ཞིག་ཡིན།”ཞེས་པའི་གསུང་དུམ་འདི་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གིས་རང་ཅག་གི་བླ་སྤྲུལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དགེ་འདུན་འདུས་པ་རྒྱ་མཚོའི་སྡེ་ལ་གསུངས་པའི་མ་འོངས་ལམ་སྟོན་གྱི་ཞལ་ཆེམས་གསེར་དོད་མ་ཡིན་པས། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལས་འགན་ནམ་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་བྱ་བཞག་ཕྲག་ཏུ་ལེན་པའི་ཆེ་དགུ་ཀུན་ནས་ཀྱང་ཆེས་མཐའ་མའི་ཞལ་ཆེམས་འདིའི་དགོངས་པ་ནང་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་སློབ་ལག་ལེན་དུ་འདེབས་རྒྱུ་ནི་ཁྱིམ་ཆེན་འདིའི་གཏན་འདུན་ལ་ཕན་པའི་ལས་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་དགོས། ལར་བོད་མི་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཁོང་གི་སྐུ་པར་སོགས་དྲན་ཞིང་མཐོང་ཡོང་དུས་མང་ཆེ་བས་ཁོང་ཉིད་རང་གི་བླ་མ་ཡིན་པའི་ཐོབ་ཐང་གི་ངོས་ནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་གླེང་གིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་ཉིད་འུ་ཚང་གི་སྐྱབས་མགོན་ཉི་ཟླ་ཟུང་གི་ཡ་གྱལ་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མི་སྣ་གལ་ཆེན་དང་བླ་མ་ཀུན་གྱི་ནང་ནས་བླ་མ་ཆེས་མཐོ་ཤོས་དེ་ཡིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པ་ནི་སུ་ལའང་གསལ་ཆ་ཆེ་བའི་དོན་དུ་ཡོད་གཤིས། ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་སྐོར་འདི་རེ་ཞིག་ཟུར་དུ་བཞག་ནས་སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་ཐད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་བླ་ན་མེད་པ་དག་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་མིའི་སེམས་ཁོང་གི་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་ཉིད་རང་ཅག་གངས་རིའི་ལྗོངས་སུ་ཅིའི་ཕྱིར་ངེས་དོན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་རུ་བཀུར་དགོས་པ་དང་དམ་པ་ཁོང་གི་བཀའ་སློབ་རྗེས་དྲན་དང་ཞལ་ཆེམས་ཇི་ལྟར་ལག་ལེན་དུ་འདེབས་དགོས་པའི་ཐད་ནས་བསམ་ཚུལ་ཚིག་འགའ་ཞུ་བསམ་སོང་། དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཅུང་ཟད་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་༡༩༧༨ལོ་ནས་༡༩༨༩ལོ་བར་ཏག་ཏག་བགྲང་བྱ་བཅུ་གཅིག་ཙམ་གྱི་རིང་ལ་བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་གཙུག་ལག་འཆད་སའི་དགོན་སྡེ་ཆེ་ཆུང་ཀུན་ནས་དབུལ་ཕོངས་ཀྱི་འཁོས་ཀས་རབ་ཏུ་མནར་བའི་རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་མང་བོའི་འཚོ་བའི་བར་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་ཐུགས་རྗེའི་བྱིན་རླབས་མ་ཁྱབ་ས་མེད་པ་འདི་འདྲ་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་རྒྱུད་གང་གི་བླ་ཆེན་དཔོན་ཆེན་སུས་ཀྱང་མཛད་མྱོང་མེད་ལ། ཐ་ན་སྙན་གྲགས་ཀྱི་བ་དན་རང་ཅག་ཁ་བ་ཅན་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་ལྷོ་ཕྱོགས་འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྒང་ལ་མཆེད་དང་མཆེད་པའི་འཇམ་མགོན་བླ་མ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་མཛད་ཆེན་བཞི་ལས་ཀྱང་ཆེས་ཆེར་བརྒལ་བའི་སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་གྱི་མཛད་འཕྲིན་དགུང་དང་མཉམ་པའི་ཆ་ནས་རྗེ་བླ་མས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་ལ་འགྲན་ཐབས་བྲལ། ལོ་བཅུའི་གོད་ཆག་ཆེན་པོས་རང་རེའི་ནང་བསྟན་གཙོ་བྱས་པའི་ཤེས་རིག་གི་རྣམ་གཞག་ཕལ་མོ་ཆེ་ཞིག་ཐལ་བའི་རྡུལ་དུ་བརླགས་ཤིང་། མི་རིགས་སྲིད་ཇུས་སོགས་མང་ཡོངས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་སྲིད་ཀྱི་གར་སྟེགས་སུ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་ཉིད་ཀྱིས་ལོ་དགུ་དང་ཟླ་བ་བརྒྱད་རིང་གི་མུན་པའི་བཙོན་འཇུག་གི་དཀའ་བའི་ཁུར་ཆེན་ཕྲག་ཏུ་བླངས་ནས་ཐབས་དང་སྙིང་སྟོབས་ཆེན་པོའི་དཔལ་གྱིས་བཞུགས་ཏེ་བགྲང་བྱ་བཅུ་གཅིག་ཙམ་རིང་འགྲུབ་དཀའ་བའི་ལས་དོན་མང་བོ་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་གཙོ་འཛིན་རྣམས་ལ་ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་ཞུས་ནས་བསྒྲུབས་པའི་གཡུར་ཟའི་འབྲས་བཟང་ད་ལྟའི་དུས་སུ་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དང་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་རྩ་ཁྲིམས། གྲུབ་མཐའ་རྣམ་བརྒྱད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་སྟོང་ཕྲག་མང་བོ། མི་རིགས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ། མི་རིགས་ཀྱི་མིང་ཐོག་ན་ཡོད་པའི་ཚོང་ལས་སྤྱི་གཉེར་ཁང་ཆེ་མ་ཆུང་གསུམ། མི་རིགས་ཀྱི་མིང་ཐོག་ན་ཡོད་པའི་རིག་གནས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཆེ་མ་ཆུང་གསུམ། བོད་ཡིག་གི་ལམ་ན་མཇལ་དུ་ཡོད་པའི་བསྟན་བཅོས་རི་རབ་ཀྱི་གཏོས་དང་མཉམ་པ་སོགས་ལེགས་བྱས་འདི་མཐའ་དག་ནི་མཐར་གཏུག་ན་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་གཅིག་པུའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་འབའ་ཞིག་ལགས་པས། སྨུག་པོ་སྲིད་ཀྱི་ལེགས་བརྒྱའི་ཕུན་ཚོགས་ཇི་སྙེད་འདིའི་ཐད་ནས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་མཛད་པ་ནི་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཟླ་ལ་ངེས་པར་བཞག་ཆོག་པར་མཐོང་། དེ་བས་གནད་འདི་ཚིག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་གོ་བདེ་བར་བཤད་ན་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཀྱོགས་མཚམས་དེ་འདྲའི་ཁྲོད་དུ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་ཞུམ་མེད་དཔའ་སྤོབས་དང་ཐབས་མཁས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་མེད་ན། རང་ཁྱིམ་སྲུང་མཁན་གྱི་བསིལ་མོ་ལྗོངས་པ་རྣམས་ལ་ད་ལྟའི་རྣམ་པ་འདི་འདྲ་ཞིག་དང་ད་ལྟ་བདག་ཅག་གི་ལོངས་སུ་སྤྱད་བྱར་ལུས་པའི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་མི་སྲིད་ཅེས་ཚིག་ཐག་བཅད་ནས་བརྗོད་ཆོག་པར་སྙམ། རིན་པོ་ཆེ་གང་ཉིད་ལ་དུས་ཀྱི་དཀར་འདོན་ཆེན་པོའི་མཐུན་རྐྱེན་གྱི་སྐལ་བཟང་མངོན་དུ་ཤར་བ་ནས་བཟུང་སྐབས་དེའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་སྤྱིའི་ཁ་གཡང་དང་ཕུགས་བསམ་དུ་གྱུར་པའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་དུས་རབས་ལའང་ཐུགས་སེམས་ལྷོད་པ་མེད་པར་གཏད་ནས་གོང་ས་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོའི་བཞེད་དགོངས་ནང་བཞིན་ཇི་ལྟར་རང་རེའི་མི་རིགས་འདི་ཉིད་འཛམ་གླིང་གི་རྗེས་སྙེག་ཐུབ་པ་དང་དུས་རབས་ཀྱི་འགྲོས་ལ་བསྟུན་ཐུབ་པའི་ཆེད་དུ་བླ་མ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ཐོབ་ཐང་ཁོ་ན་སྲུང་ནས་མ་བསྡད་པར་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོར་གངས་རྒྱན་དར་སྤེལ་སྤྱི་སྡོམ་མཐུན་གཉེར་ཁང་དང་པེ་ཅིང་དུ་བོད་དར་རྒྱས་རོགས་སྐྱོར་ཐེབས་རྩ་ལྷན་ཚོགས་བཙུགས། ད་དུང་བོད་ལྗོངས་སུ་སྔ་རྗེས་སུ་བོད་ལྗོངས་གངས་རྒྱན་ས་གདན་འཐག་པའི་བཟོ་གྲྭ་དང་བོད་ལྗོངས་གངས་རྒྱན་འགྲམ་ཉོ་ཚོང་ཀུང་ཟི། བོད་ལྗོངས་གངས་རྒྱན་གནའ་བོའི་འཛུགས་སྐྲུན་ཀུང་ཟི། བོད་ལྗོངས་གངས་རྒྱན་ཡུལ་སྐོར་ཀུང་ཟི་སོགས་གསར་འཛུགས་གནང་ནས་དུས་རབས་གསར་བའི་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དུས་དང་མཐུན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གསོན་ཤུགས་གསར་བ་སྦྱིན་པའི་བགྱི་བ་འདི་ནི་གནའ་བོའི་དུས་ཀྱི་མཛངས་མི་མི་བདུན་དང་ཉེ་བའི་དུས་ཀྱི་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོའི་ཐུན་མིན་དགོངས་པ་བཅས་ཀྱི་ཟླ་རུ་མཆིས་པས། དཔལ་འབྱོར་དང་ཚན་རྩལ། དེང་རབས་སློབ་གསོ་བཅས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དབུལ་བའི་ཁ་བ་ཅན་གྱི་མ་འོངས་མདུན་ལམ་ལ་སྔར་མེད་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལམ་ཆེན་བཟོ་མཁན་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་ཉིད་ཡིན་པས། ཁོང་ནི་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་རང་གཟུགས་གཅིག་བསྡུས་སུ་མངོན་པའམ་ཐུ་བྷོད་བཙན་པོའི་རིང་གི་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་རྣམ་གསུམ་དང་མཛངས་མི་མི་བདུན། བསྟན་པ་ཕྱི་དར་སྐབས་ཀྱི་འཇམ་མགོན་བླ་མ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་བཅས་ཀྱི་རླབས་ཆེན་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་དག་གོང་བུ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིལ་འདྲའི་ངོ་མཚར་གྱི་ལེགས་བྱས་དུ་མ་དང་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གིས་ཁོང་ལ་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་འབོད་འོས་ཞིང་། འབོད་པ་དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་དག་དང་གཏན་ཚིགས་རྣལ་མ། སྒྲུབ་བྱེད་བཙན་པོ། བདེན་དཔང་གསལ་བོ་བཅས་ཡོད་པའི་གནད་འདི་ངེད་ཅག་ཕྱི་རབས་བོད་མི་ཚང་མས་ངེས་པར་རྟོགས་དགོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དྲན་སྐུལ་དང་དུས་རབས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་རང་ཡིན་པ་མི་བརྗེད་པར་ཞུ། གོང་དུ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་སྲིད་འབྱོར་ཟུང་གི་སྔར་མེད་མཛད་པའི་སྐོར་ཟུར་ཙམ་གླེང་ཞོར་རང་གི་སེམས་ངོགས་སུ་ཉར་བའི་སྙིང་གཏམ་གྱི་ཚིག་གསུམ་ཀློག་པ་པོ་ཁྱེད་ཅག་གི་དར་ལུང་རྣ་བའི་གསོས་སུ་ཕུལ་ཟིན་པའི་བགྱི་བ་གྲུབ་ཁུལ་བྱས་ཤིང་། ད་ནི་ཁོ་བོའི་ངོས་ཐད་ནས་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་ཉིད་ལ་རྗེས་དྲན་ཇི་ལྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་དམ་ཚིག་དང་བཅས་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གིས་རང་རེའི་ཆོས་དང་སློབ་གསོའི་ཐད་དུ་མཛད་རྗེས་ག་ཙམ་བཞག་པའི་སྐོར་ཀྱང་ཅུང་ཟད་གླེང་བར་བྱ། བདག་གིས་སློབ་ཆུང་ནས་སློབ་ཆེན་གྱི་བར་དུ་དབྱངས་གསལ་སོ་བཞིའི་འགྱུར་ཁུགས་སུ་སིམ་པའི་མི་རིགས་རང་གི་སློབ་གསོའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་མོ‹རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གིས་ཐོག་མར་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་རྣམས་སུ་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་འཛུགས་དུས་ཀྱི་ཐུགས་བཀོད་དང་མཛུབ་སྟོན་སོགས་སུ་མི་རིགས་རང་གི་སློབ་་གསོའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་ཞིག་འཛུགས་པའི་དགོངས་བཞེད་རྒྱ་ཆེན་ཡོད་ཀྱང་། སླད་མར་ས་གནས་སོ་སོའི་སློབ་གསོའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་མཁན་དང་དགེ་རྒན་གྱི་དཔུང་སྡེ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་དད་པ་ཡོད་མདོག་སྟོན་ཞོར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཐུགས་བཀོད་དག་སྣང་མེད་དུ་བསྐྱུར་ཞིང་གསུང་ལྟར་བརྩིས་ནས་ལག་ལེན་དུ་བཏབ་མེད›་ཞིག་ལོངས་སུ་སྤྱོད་རྒྱུའི་སྐལ་བཟང་མངོན་པར་ཤར་བ་དང་། སྒོས་སུ་བོད་རང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་ཙམ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་གི་རིག་ཚན་གསར་བའི་དཔུང་སྡེ་སྟེ་རྩིས་དངོས་རྫས་གསུམ་དང་ཆབ་ལོ་ས་གསུམ་སོགས་ཀྱང་བོད་རང་གི་སྐད་ཀྱི་སྟེང་ནས་སྦྱོང་ཐུབ་པའི་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་གཅིག་པུའི་མཛད་མཆོག་ཏུ་བསམ་ནས་དགའ་མགུ་ཡི་རང་དང་། སློབ་ཆུང་ནས་ད་ལྟའི་བར་རང་ཁ་མ་སོས་སྤྲང་བོའི་ལས་ལེན་དགོས་རུང་དབྱངས་གསལ་སོ་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རང་རེའི་སྐད་ཡིག་རིན་པོ་ཆེ་འདི་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་བཀོད་ལྟར་རང་མགོ་ཐོན་པ་ཞིག་སྦྱོང་བའི་འགྱུར་མེད་དམ་བཅའ་བརྟན་པོ་རང་སེམས་ལ་ལེགས་པར་བརྐོས་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆར་དཔེ་ཀློག་ཅིག་བྱས་ནའང་བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱད་ཅུ་ཙམ་ལ་རང་སྐད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཚད་ཐུབ་བཀླག་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་དང་སྐད་འཕྲིན་གྱི་གྲོགས་ཚོམས་སོགས་སུ་བརྗོད་པ་ཅི་ཙམ་སྤེལ་རུང་བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱད་ཅུ་ཡས་མས་རང་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་སྤེལ་རྒྱུའི་དམ་བཅས་པ་འདི་ཡང་རང་གི་ངོས་ནས་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རང་ཚོད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་གཙང་མ་ཙམ་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིན་ཡོད། རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གིས་པེ་ཅིང་དུ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་གསར་འཛུགས་གནང་ནས་གངས་རིའི་ལྗོངས་སུ་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པར་ནང་བྱན་ཆུད་པའི་བླ་སྤྲུལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཇམ་དཔལ་མིའི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་བ་ལྟ་བུའི་མཁས་དབང་གསེར་རིའི་ཕྲེང་བ་མང་བོ་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་ནས་ད་ལྟའི་དུས་སུ་བོད་ཀྱི་ས་གནས་སོ་སོ་དང་དགོན་སྡེ་མང་བོ་ཞིག་ཏུ་བསྟན་པའི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པའི་བླ་མ་ཡོན་ཏན་ཅན་མང་བོ་དང་དགེ་བཤེས་སྙན་གྲགས་ཅན་འབོར་ཆེན་ཞིག་བཞུགས་སྟེ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་འདི་བཤད་སྒྲུབ་ཟུང་གི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་འཛིན་པའི་ཆོས་པ་འདུལ་འཛིན་མཁན་མང་བོ་ཞིག་མཇལ་དུ་ཡོད་པ་འདི་ཡང་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་བཀའ་དྲིན་ཉག་གཅིག་ཏུ་མཐོང་དགོས། དེ་མིན་སྐྱ་བོའི་སྡེ་ལའང་ཁོང་གི་ཕ་ཡུལ་ཡ་རྫི་མཁར་དང་མཚོ་ལྷོ། བོད་ལྗོངས་སོགས་སུ་སྔ་རྗེས་སུ་མི་རིགས་སློབ་འབྲིང་དང་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་འདི་ཉིད་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གནང་སའི་སློབ་གྲྭ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་བོ་དང་སློབ་གསོའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་ཞིག་བཙུགས་པའི་ལེགས་མཛད་ཀྱིས་ཁ་བའི་ལྗོངས་སུ་ཤེས་ཡོན་སྨྲ་བའི་དཔུང་སྡེ་ཡང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ལེགས་པར་ཚུགས་ཡོད་པའི་གཡུར་ཟའི་འབྲས་བཟང་བགྲང་གིས་མི་ལངས་པ་ཞིག་བཤད་རྒྱུ་ཡོད། དཔེ་མཚོན་ལྡན་པའི་དཔེ་བརྗོད་དུ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་མཛད་འཕྲིན་རྒྱས་སྒང་གི་བགྲང་བྱ་བཅུ་གཅིག་ཙམ་གྱི་རིང་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་ཁོ་ན་ནས་དེང་རབས་སློབ་གསོ་ལ་བྱས་རྗེས་ཆེ་བའི་ཤེས་ལྡན་པ་ག་ཚོད་ཅིག་ལེགས་པར་བསྐྱངས་པའི་ཚུལ་འདི་ཁོ་ན་ལ་སོམས་དང་། ཁྱེད་ཅག་གི་དྲན་པའི་ངོགས་སུ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་རླབས་ཆེན་མཛད་འཕྲིན་རེ་རེའི་བཀྲག་མདངས་དང་གཟི་བརྗིད་གསལ་ལྷང་ལྷང་ཞིག་འབབ་རྒྱུ་ཡོད་ངེས་ཡིན། དེ་ལྟར་བོད་མིའི་ཤེས་རིག་གི་ལང་ཚོར་འཛུམ་པའི་དཔལ་ཡོན་རྒྱས་སུ་བཅུག་ཅིང་ཆོས་དང་རིག་གནས་ཉེན་ཁའི་འཕྲང་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཡབ་གཅིག་པུ་སྟེ། བོད་མིའི་སེམས་ཁོང་གི་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་ཉིད་ཀྱིས་དཀར་པོ་ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མཛད་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་འདི་དག་ཕྱི་རབས་ངེད་ཅག་གིས་ཡིད་ཀྱི་ཕུགས་དང་ལག་ཟུང་གི་དཀྱིལ་དུ་བཟུང་ནས་ལེགས་པར་སྐྱོང་བ་ནི་འུ་ཅག་གིས་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱི་ཐག་རྣམ་དག་དང་སེམས་ཁོང་ནས་ཁོང་ཉིད་རིན་པོ་ཆེ་རུ་བརྩི་བའི་ལག་ལེན་གྱི་དྲིན་ལན་འཇལ་སྟངས་གཤའ་མ་ཞིག་ཡིན། མཐར་ངེད་ཅག་ཕྱི་རབས་པ་ཡོངས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གིས་འཆར་འགོད་‹བོད་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་ཚན་ཆུང་འཛུགས་པ། དགའ་ལྡན་དགོན་པ་ཉམས་གསོ་མཛད་པ། གངས་ལྗོངས་བོད་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་འཛུགས་པ། པེ་ཅིན་དུ་སྲོང་བཙན་མགྲོན་ཁང་ཆེན་མོ་བཞེངས་པ། གངས་རྒྱན་ཀུང་ཟིའི་ཡན་ལག་ཁང་བོད་ཀྱི་ས་གནས་སོ་སོ་ནས་འཛུགས་པ། བོད་ལྗོངས་ལྷོ་ཁ་རུ་རྒྱ་ཆེའི་རོང་འབྲོག་མང་བོར་རིན་མེད་སྨན་བཅོས་བྱེད་སའི་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་སྨན་ཁང་ཆེན་མོ་འཛུགས་པ་བཅས་ནི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་འཆར་འགོད་ཀྱི་མ་ཟིན་ཞིབ་ཚགས་གནང་ཚར་ཡང་། ཁོང་ཉིད་གློ་བུར་སྐུ་གཤེགས་པས་བོད་མིའི་མདུན་ལྗོངས་ལ་བླ་ལྷག་གིས་ཕན་དུ་རི་བའི་འཆར་འགོད་རླབས་ཆེན་འདི་དག་གཅིག་ཀྱང་འགྲུབ་མ་ཐུབ་པ་ནི་གཅིག་ནས་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་མ་བཞུགས་པའི་གྱོང་གུད་བསུབ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་དང་། གཉིས་ནས་ཕྱི་རབས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་སྙིང་སྟོབས་དང་མཛད་བཟང་རྒྱུན་འཛིན་མ་ཐུབ་པའི་ཕམ་ཁ་ཞིག་ཏུའང་བལྟས་ཆོག་པར་བསམ།›་འཐུས་ཚང་གནང་ཡང་ཕེབས་བཞུད་གློ་བུར་བའི་དབང་གིས་འུ་ཅག་ལ་ཐུགས་བཀོད་ཞིབ་ཚགས་ཤིག་ཀྱང་གནང་ལོང་མ་དབང་བར་བོད་མགོ་ནག་གི་བསོད་ནམས་འཕྲལ་དུ་ཟད་པའི་ལས་དབང་ལ་བསམས་ནས། འབྱུང་འགྱུར་འདུན་མ་སྟོང་གི་རྩ་བ་དང་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པའི་སྐད་དང་ཡི་གེ་གཉིས་པོ་འདིར་བདག་པོ་བརྒྱབ་ནས་ཐོས་བསམ་དང་བཀོལ་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་བྱེད་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་དྲན་པའི་རིགས་ཞེན་གྱི་རང་ཚུགས་བརྟན་པོ་ཞིག་དང་། ཁྲེལ་གཞུང་གི་ཕྱི་ཐག་གཙང་མ་ཞིག ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་ལྕི་མོ་ཞིག་བཅས་སུ་ལེགས་པར་མཐོང་ནས་སོ་སོའི་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ལ་དབྱངས་གསལ་སོ་བཞིའི་སློབ་གསོ་ཡག་པོ་རེ་ཅི་ནུས་ཀྱིས་སྤྲོད་རྒྱུ་དང་དེའི་ཐད་ལ་སེམས་ཤུགས་ཆེན་པོས་འཇུག་རྒྱུ་ནི་ང་ཚོས་རྟག་པར་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་གླེང་བའི་དད་འདུན་འདིའི་གནད་ཀྱི་དོན་པོ་ཡིན། སྤྱི་ལོ༢༠༢༢ལོའི་ཧོར་ཟླ༡༢པའི་ཚེས་༢༡དགོང་མོར་རང་ཁྱིམ་དུ་ཤར་མར་བྲིས།
